Η ΖΩΗ ΤΩΝ ΚΑΠΝΕΡΓΑΤΩΝ (συνθήκες εργασίας, υγεία και περίθαλψη)
σχόλασμα καπνεργατριών
Η ανάπτυξη του καπνού στην Καβάλα ώθησε πολλούς εργάτες από τις γύρω περιοχές να μετακομίσουν στην πόλη μας. Έτσι, ένα μεγάλο κύμα μεταναστών γέμισε την πόλη, τα σοκάκια, τα καπνομάγαζα. Βέβαια, οι εργάτες και γενικότερα οι κάτοικοί της ζούσαν κάτω από άθλιες συνθήκες, εφόσον δούλευαν πολλές ώρες και έπαιρναν μισθούς πείνας. Τα καπνομάγαζα, αν και ήταν το κύριο μέρος που θα μπορούσαν οι κάτοικοι να βρουν δουλειά, ήταν ανθυγιεινά και οι εργάτες είχαν να αντιμετωπίσουν πολλές αρρώστιες, αρκετές από τις οποίες ήταν θανατηφόρες. Οι θέσεις εργασίας τους δεν ήταν σίγουρες και θα μπορούσαν να απολυθούν εύκολα. Η καπνεργασία αποτελούσε επίπονη δουλειά, εφόσον θα έπρεπε να κάθονται για ώρες και να επεξεργάζονται τον καπνό. Εργάζονταν όλη την μέρα, από τις έξι το πρωί μέχρι τις εφτά το απόγευμα με μόνο ένα διάλειμμα το μεσημέρι για να ξεκουραστούν και να φάνε το μεσημεριανό τους. Το βράδυ γύριζαν κουρασμένοι στο σπίτι και δεν είχαν χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά τους. Γι΄αυτό το λόγο τα παιδιά τα ανέτρεφαν οι γιαγιάδες που δεν δούλευαν, διότι θεωρούνταν ότι στην ηλικία τους, μετά τα 46, δεν ήταν ικανές για δουλειά.
Όμως η ζωή και στα σπίτια ήταν δύσκολη. Οι στεγαστικές ανάγκες ήταν μεγάλες. Εφόσον ο πληθυσμός ήταν μεγάλος, οι κάτοικοι αναγκάζονταν να μένουν με ξένες οικογένειες και ζούσαν πολλοί μαζί σε μικρά σπίτια. Δεν είχαν συσκευές για να τους βοηθούν στις καθημερινές εργασίες και η δουλειά ήταν χειρονακτική. Έτσι, η επιβίωση ήταν δύσκολη και προσπαθούσαν να καλύψουν τις ανάγκες τους με τα λιγοστά χρήματα που έπαιρναν. Δεν μπορούσαν να παρέχουν στα παιδιά τους, αλλά και στους ίδιους τους τα κατάλληλα τρόφιμα και πολλοί πέθαιναν από υποσιτισμό. Σε αυτό συντελούσαν και οι κακές καιρικές συνθήκες. Πολλοί δεν μπορούσαν να αντέξουν το κρύο και σε συνδυασμό με τις συνθήκες ζωής στα καπνομάγαζα και την κακή διατροφή προσβάλλονταν από σοβαρές αρρώστιες και πέθαιναν.
Άλλωστε, στην Καβάλα η ιατρική περίθαλψη ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Το νοσοκομείο ήταν ανεπαρκές για να δώσει τη βοήθεια που απαιτούνταν για να σωθεί ένας άρρωστος. Η φυματίωση ήταν η κύρια, σοβαρή αλλά και θανατηφόρα ασθένεια που προσέβαλε τους καπνεργάτες. Ο φυματικός θεωρούνταν ο περιθωριακός της κοινωνίας και τον απέφευγαν ακόμα και οι φίλοι ή η οικογένειά του. Έτσι, εφόσον δεν υπήρχε περίπτωση να γίνουν καλά οι άρρωστοι, έχαναν την δουλειά τους και, παρόλο που υπήρχε θεραπεία για την ασθένεια, θα έπρεπε να ξοδέψουν όσα χρήματά είχαν καταφέρει να αποταμιεύσουν. Προσθέτουμε επίσης ότι την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν εμβόλια και οι ασθένειες μπορούσαν να πλήξουν όλο τον πληθυσμό.
Έτσι, η Ιατρική Εταιρεία Καβάλας δημιούργησε το Σανατόριο. Το Σανατόριο ήταν το μέρος που φιλοξενούσε τους φυματικούς σε όλη τη διάρκεια της ασθένειάς τους. Βρίσκονταν ψηλά στο βουνό και επειδή η φυματίωση ήταν ασθένεια που έπληττε τους πνεύμονες, οι ασθενείς έπρεπε να αναπνέουν καθαρό αέρα. Με αυτό τον τρόπο βοηθούσαν τον οργανισμό τους και δεν τους κόστιζε πολλά χρήματα. Έτσι, αυξήθηκε το ποσοστό επιβίωσης από τη φυματίωση.